وکالت در طلاق زوجه
اگر زوجه از زوج وکالت در طلاق با حق توکیل به غیر داشته باشد و بخواهد از طریق وکیل دادگستری اقدام به اعمال وکالت خویش جهت طلاق نماید، وکیل دادگستری باید نام زوج را به عنوان خواهان بنویسد و زوجه را به عنوان خوانده
خلاصه جریان پرونده
یکم = برابر مندرجات پرونده بدوی به کلاسه ۹۰۱۵۸۰ یا ۱۵۷۸-/۹۰ شعبه ۱۴ دادگاه عمومی حقوقی شیراز درتاریخ ۲۸/۱۰/۱۳۹۰ خانم الف.ش. دارای پروانه وکالت پایه یکم از مرکز امور مشاوران حقوقی و وکلاء قوة قضاییه به وکالت ازخانم م.ن. دادخواستی به طرفیت آقای م.ن. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش ( طلاق توافقی ) به پیوست تصویر مصدق بیّنه ازدواج طرفین به شماره ترتیب ۶۵۹۲ تاریخ وقوع و ثبت عقد ۲۹/۷/۱۳۸۹ تنظیمی در دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره ۱۵۰ شیراز و از کارت ملی و شناسنامه موکله خویش و وکالتنامه¬اش اعلام داشته به وکالت از زوجه با بذل تعداد ۲۰۰ عدد سکه از تعداد ۱۰۰۰ عدد سکه بهار آزادی صداق خویش و نیز نفقه و اجرت¬المثل و سایر حقوق مالی ناشی از زوجیت به علت اختلاف حادث شده با زوج و با قبول بذل به وکالت از زوج برابر شروط ضمن عقد نکاح، تقاضای رسیدگی به دعوی و صدورحکم به خواسته مذکور را می¬نماید و قید نمود زوجین فاقد فرزند مشترک هستند .
۲= در موعد مقرر رسیدگی ۵/۱۱/۱۳۹۰ خانم وکیل موصوف با اعلام وکالت مع¬الواسطه از زوج (که زوجه به وکیل موصوف تفویض نمود) دعوی و خواسته را (به وکالت مع¬الواسطه مزبور از زوج) بعنوان وکیل زوج خواهان تکرار کرد وگفت قادر به سازش نمی¬باشد … زوجه نیز دعوی و خواسته را به شرح متن دادخواست تقدیمی تکرار نمود .
۳= قرار ارجاع امر به داوری صادر شد در همان تاریخ رسیدگی مزبور داوران مورد تعرفه خانم وکیل موصوف برای زوج و زوجه، مراتب عدم توفیق خویش را در ایجاد سازش بین طرفین اعلام کردند و با اعلام ختم رسیدگی برابر دادنامه شماره ۲۰۱۰-/۹۰-۵/۱۱/۱۳۹۰ با شرح دعوی و خواسته و جریان رسیدگی و درج خلاصه اظهارات طرفین و ارجاع امر به داوری و عدم موفقیت داوران در ایجاد صلح بین طرفین یادشده با صدور گواهی عدم امکان سازش به زوجه با شرایط مندرج از جمله استعلام از وضعیت زوجه و … قرار دادن شرایط صحت اجرای صیغه طلاق بر عهده سردفتر مجری صیغه طلاق و بذل میزان مرقوم از صداق و… به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق جهت مطلقه کردن خویش به طلاق بائن خلع نوبت اول … [ارجاع] داده شد رأی صادره حضوری و قابل تجدیدنظرخواهی در مهلت مقرر قانونی اعلام گردید . ( صفحات ۱ لغایت۳۳)
دوّم = آقای س.ع. وکیل پایه یکم دادگستری به وکالت از آقای م.ن. نسبت به رأی مذکور اعتراض نمود و شعبه ۱۴ دادگاه تجدید نظر استان فارس در پرونده کلاسه ۹۱۰۰۴۰ یا ۱۵۷۸-/۹۰ به اعتراض مزبور رسیدگی کرد و آقای ع.م. وکیل پایه یکم دادگستری به وکالت از زوجه تجدیدنظرخوانده وکالت¬نامه و لایحه دفاعیه ارائه و درخواست رد تجدیدنظرخواهی و تأیید رأی تجدیدنظرخواسته را نمود و به موجب دادنامه شماره ۳۴-/۹۱- ۳۰/۱/۱۳۹۱ با رد تجدیدنظرخواهی یاد شده، رأی تجدیدنظرخواسته تأیید و ظرف مهلت قانونی قابل فرجام¬خواهی اعلام شده است. (صفحات ۳۴ لغایت ۵۰ )
سوم = رأی اخیر الذکر درتاریخ ۲۵/۳/۱۳۹۱ به آقای وکیل موصوف زوج تجدید نظرخواه و نیز آقای ن.م. دیگر وکیل مشارالیه به شرح ظهر صفحه ۵۵ ابلاغ شده است گر چه دادخواست تجدیدنظرخواهی و نیز لایحه پیوست آن را فقط آقای ح.ع. امضاء کرده بود و فاقد امضاء دیگر وکیل موصوف می باشد ولی در تاریخ ۱۴/۴/۱۳۹۱ فرجام خواهی آقایان وکلای فوق التوصیف زوج مزبور ثبت گردید و با وصول و ثبت لایحه دفاعیه زوجه فرجام خوانده، پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به کلاسه بالا ثبت و به شعبه اول دیوان عالی کشور ارجاع گردید .هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش : آقای سیروس کیقبادی عضو ممیّز و اوراق پرونده درمورد فرجام خواهی بعمل آمده مشاوره نموده چنین اصدار رأی مینماید :
رای دیوان
با التفات به کلیه اوراق پرونده و گزارش عضو ممیز در مورد دعوی یاد شده اولاً = دعوی را خانم الف.ش. به وکالت از خانم م. ن. به شرح دادخواست تقدیمی ارائه کرد و دلیل و مدرکی که حاکی از اختیار زوجه موصوف برای داشتن وکالت از زوج و تفویض آن به وکیل موصوف مع الواسطه از زوج یاد شده باشد، غیر از سند ازدواج، ارائه ننموده است و صرف داشتن اختیارات تفویضی در سند ازدواج بدون اثبات عسر و حرج و یا … موجد چنین حقی نبوده است ثانیاً = در جلسه رسیدگی در دادگاه بدوی خانم وکیل موصوف دعوی را به وکالت مع الواسطه از زوج (به عنوان) خواهان اعلام کرد حال آن که نام زوج در دادخواست تقدیمی در ستون خوانده درج شده است نه خواهان، و زوجه یاد شده غیر از سند ازدواج دلیل و مدرکی که اختیار وکالت از زوج و تفویض آن به دیگری برای طرح دعوی مزبور باشد، ارائه نکرده است . ثالثاً = انتخاب و معرفی داور برای او توسط خانم وکیل موصوف بدون اینکه از زوجه صراحتاً چنین وکالتی تفویض شده باشد کافی جهت حفظ حقوق زوج و تهیه و تدارک دفاع برای مشارالیه نبوده است، به علاوه داور منتخب برای او و زوجه می بایست وفق مقررات، با طرفین مذاکره و نتیجه را اعلام نمایند، لیکن هیچ گونه دلیل و مدرکی که حاکی از مذاکره داوران معرفی شده برای زوجین توسط خانم وکیل موصوف با زوج باشد در پرونده امر وجود ندارد رابعاً = با توجه به اینکه تاریخ وقوع و ثبت ازدواج طرفین ۲۹/۷/۱۳۸۹ و تاریخ طرح دعوی ۲۸/۱۰/۱۳۹۰ بوده که مدت زیاد و قابل اعتنایی از زندگی مشترک آنان سپری نشده است و هیچگونه دلیل و مدرکی که حاکی از صدق ادعای وجود اختلاف شدید فیمابین آنان باشد که موجب غیر قابل تحمل شدن زندگی مشترک یا عسر و حرج زوجه و … گردد، ارائه نگردیده است و اقتضاء داشته با ارجاع امر به واحد مددکار اجتماعی یا نیروی انتظامی ذی ربط دراین خصوص تحقیقات لازم و مکفی صورت می گرفت و وکالت مزبور ضمن عقد خارج لازم نبوده است تا بدون اثبات شرایط مندرج در عقد نامه از حق مزبور استفاده نماید یا عقد و ازدواج بنیاً با وکالت مزبور واقع نگردید . بنابه مراتب و به لحاظ عدم اثبات عسر و حرج زوجه و یا کراهت او از زوج و … و عدم وجود اختلافات خانوادگی غیرقابل تحمل و به جهت نقص تحقیقات و رسیدگی با نقض دادنامه فرجام خواسته به استناد بندهای ۳ و ۵ ماده ۳۷۱ و بند الف ماده ۴۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ رسیدگی مجدد به همان شعبه صادرکننده رأی منقوض ارجاع می گردد.
مستشاران شعبه اول دیوان عالی کشور /پژوهشگاه قوه قضاييه